Hà Nội: Kiên quyết xử lý rác thải nước thải và vệ sinh môi trường

Quá trình thu gom, vận chuyển rác còn gây ô nhiễm. Ảnh: H. Minh

Đó là chỉ đạo của Phó Chủ tịch thường trực UBND TP Hà Nội Vũ Hồng Khanh tại Hội nghị giao ban giữa lãnh đạo thành phố với lãnh đạo các Sở, ban ngành, quận huyện vừa mới diễn ra.

Còn nhiều ô nhiễm gây bức xúc

Tại hội nghị, lãnh đạo Hà Nội thẳng thắn thừa nhận trên địa bàn thành phố còn nhiều tồn tại trong công tác xử lý rác thải, nước thải và vệ sinh môi trường. Chỉ tính riêng 5 tháng đầu năm 2014, thành phố đã thu gom, xử lý 146.500 tấn cho khu vực nội thành và 349.400 tấn cho các huyện thị ngoại thành về các điểm chôn lấp và khu xử lý rác tập trung của thành phố. Dù số rác thải thu gom đã đạt trên 93% lượng rác sinh hoạt hàng ngày nhưng vẫn chưa được như kỳ vọng. Bên cạnh đó, quá trình thu gom, vận chuyển rác thải từ một số địa phương đến khu xử lý rác thải còn xa, phát sinh chi phí. Việc xử lý rác thải tại các khu xử lý tập trung hoặc các bãi tạm thời vẫn xảy ra tình trạng phát thải, gây ô nhiễm môi trường xung quanh; nhất là ô nhiễm do nước rỉ rác, ô nhiễm không khí, nhiều lúc, nhiều nơi đã gây bức xúc cho nhân dân.

Theo Sở TN&MT Hà Nội, ở cấp xã việc thu phí vệ sinh bình quân chỉ đạt từ 60% đến 80%, chưa đủ kinh phí phục vụ thu gom, chưa thu hút được các đơn vị xã hội hóa tham gia trong lĩnh vực này. Việc xây dựng các điểm tập kết, trung chuyển rác thải tại các địa phương còn chậm, thiếu trang thiết bị thu gom của các tổ thu gom tự quản dẫn tới việc thu gom, vận chuyển rác thải trong dân còn gặp nhiều khó khăn.

Lĩnh vực nước thải cũng còn rất nhiều tồn tại. Nước thải sinh hoạt mới xử lý được gần 24% tương đương 213.300m3/ngày đêm ở cuối nguồn, vì vậy việc ô nhiễm môi trường nước tại đầu nguồn, khu dân cư, khu đô thị chưa được cải thiện. Tại các khu đô thị mới, dù khi phê duyệt dự án, thành phố đã bắt buộc các chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật thoát nước thải và xây dựng công trình xử lý nước thải nhưng hầu hết các dự án còn thực hiện chậm hoặc chưa thực hiện đầu tư công trình xử lý rác thải theo cam kết. Công tác đầu tư cơ sở hạ tầng về bảo vệ môi trường cụm công nghiệp trên địa bàn TP còn chậm, nhiều cơ sở chưa đấu nối hệ thống xử lý nước thải vào khu xử lý nước thải tập trung của cả khu. Thậm chí, một số khu, cụm công nghiệp trước đây chưa có quy định bắt buộc đầu tư xây dựng hạng mục xử lý nước thải nên chưa bố trí quỹ đất, dẫn đến khó khăn cho việc bố trí các hạng mục công trình xử lý nước thải.

Đặc biệt, ở khu vực ngoại thành, nước thải phát sinh từ các làng nghề, trang trại, cơ sở chăn nuôi tại nhiều huyện vẫn chưa được xử lý hoặc xử lý không đảm bảo tiêu chuẩn, gây ô nhiễm môi trường. Nước thải của các hộ sản xuất trong làng nghề hầu hết đều thải chung với đường cống thoát nước chung không qua xử lý. Các hồ ao tại các khu vực ngoại thành nhiều nơi đã bị ô nhiễm nhưng chưa có nguồn kinh phí để xử lý... 

Cần những giải pháp đồng bộ

Để khắc phục những tồn tại trong công tác xử ý rác thải, nước thải và VSMT, Phó Chủ tịch TP Hà Nội - ông Vũ Hồng Khanh cho rằng, trước hết, thành phố sẽ tiếp tục mở rộng 2 khu xử lý chất thải rắn tại Nam Sơn (Sóc Sơn) và Xuân Sơn (Sơn Tây) và các khu xử lý rác khác theo quy hoạch đã được phê duyệt. Hà Nội sẽ đẩy nhanh tiến độ các dự án rác thải như: Dự án xử lý rác theo công nghệ đốt tại Nam Sơn (Sóc Sơn); Dự án chôn lấp rác thải theo công nghệ Nhật Bản tại Sơn Tây; Dự án xử lý rác tại Đồng Ké (Chương Mỹ); Dự án xử lý rác theo công nghệ đốt tại Phương Đình (Đan Phượng)… 

Cùng với đó, thành phố sẽ làm rõ trách nhiệm trong việc quản lý, thu gom và xử lý chất thải của các cấp chính quyền, tổ chức, cá nhân gây phát thải để có biện pháp quản lý, xử lý rác thải và huy động nguồn lực phù hợp. Đồng thời, tiếp tục nhân rộng xã hội hóa trong việc thu gom, vận chuyển rác đặc biệt là ở khu vực nông thôn. Hà Nội cũng sẽ ban hành đơn giá thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt cho khu vực ngoại thành, xem xét ban hành cơ chế cho địa phương huy động nguồn vốn cho công tác đầu tư, quản lý và thu gom rác thải; phân loại rác từ đầu nguồn. Đẩy nhanh việc vận chuyển, xử lý rác thải tồn đọng tại các điểm tập kết, trung chuyển tạm thời trên địa bàn các huyện đến các khu xử lý tập trung của thành phố… Hà Nội sẽ giao việc quản lý chất thải rắn thông thường cho phòng TN&MT các quận huyện quản lý. 

Về công tác xử lý nước thải, TP yêu cầu đẩy nhanh việc xây dựng kế hoạch thực hiện Quy hoạch hệ thống thoát nước và xử lý nước thải khu vực dân cư, khu công nghiệp thuộc lưu vực sông Nhuệ - sông Đáy đến năm 2030; thực hiện các kế hoạch của TP về phát triển hạ tầng thoát nước đô thị giai đoạn 2011 - 2015, kế hoạch về phát triển hệ thống thu gom và xử lý rác thải đô thị giai đoạn đến năm 2020. Theo Phó Chủ tịch Vũ Hồng Khanh: “Thành phố mà đặc biệt là các quận, huyện sẽ tăng cường công tác kiểm tra giám sát đối với hoạt động thu gom xử lý rác thải trên địa bàn. Tôi đề nghị các đơn vị chức năng xử lý kiên quyết và kịp thời các vi phạm pháp luật trong hoạt động thu gom, vận chuyển xử lỹ rác thải trên địa bàn thành phố”. Ông Khanh cũng yêu cầu các ngành chức năng trong việc tăng cường đánh giá năng lực thực hiện các hợp đồng đấu thầu, đặt hàng của các đơn vị vệ sinh môi trường làm cơ sở để nếu cần sẽ thay thế các đơn vị không đủ năng lực.

“Ngoài ra, thành phố sẽ tiến hành thanh, kiểm tra tổng thể các dự án đô thị về việc thực hiện đầu tư hạ tầng kỹ thuật về việc bảo vệ môi trường; đặc biệt là các công trình xử lý nước thải của các khu đô thị mới tập trung, yêu cầu chấp hành nghiêm việc xây dựng các công trình bảo vệ môi trường. Các chủ đầu tư phải hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải trong khu đô thị, đồng thời, có chế tài xử phạt cụ thể đối với chủ đầu tư; quan tâm đến xử lý nước thải tại các làng nghề...” - ông Vũ Hồng Khanh nhấn mạnh.