Sakê là một loại cây được trồng khá phổ biến ở Malaysia, Mỹ,
Canada, châu Âu… có tên khoa học là Artocarpus altilis (Parkinson)
Fosberg, họ dâu tằm - Moraceae. Trái có giá trị dinh dưỡng cao, chứa bột
đường khoảng 25%, vitamin C 20mg%, vitamin B1 0,1mg% và một số vi chất
cần thiết cho sự phát triển cơ thể (kali, kẽm,…), được dùng làm lương
thực ở nhiều quốc gia với tên gọi “quả bánh mì” (breadfruit) vì sau khi
chiên, nướng hoặc nấu có mùi vị tương tự khoai tây, gần giống bánh mì
tươi.
Nhiều bộ phận khác của cây sakê được sử dụng để làm thuốc: nhựa, rễ, lá, vỏ, gỗ thân…
|
|
|
Nhiều
bộ phận khác của cây sakê được sử dụng để làm thuốc: nhựa, rễ, lá, vỏ,
gỗ thân… Y học dân gian Ấn Độ và Indonesia dùng lá sakê cho bệnh nhân xơ
gan, tăng huyết áp, đái tháo đường, tim mạch. Những nghiên cứu gần đây
cho thấy các hợp chất flavonoid chiết xuất từ sakê có hiệu quả ức chế u
tuyến tiền liệt, kháng khối u và bệnh bạch cầu (Ragone, D. 1997). Dịch
chiết lá sakê có tác dụng ức chế một số dòng tế bào ung thư của người
như: ung thư phổi (SPC-A-1), ung thư ruột kết (SW-480), ung thư gan
(SMMC-7721)… đồng thời giảm cholesterol và giảm tích tụ mảng vữa trong
thành động mạch chủ của động vật thí nghiệm. Điều đó cho thấy có nhiều
triển vọng ứng dụng trong phòng ngừa đột quỵ.
Cho
đến nay, chưa có bằng chứng đáng tin cậy về hiệu quả phối hợp lá sakê
với các vị thuốc khác. Ví dụ bài thuốc trị viêm gan vàng da có lá sakê
tươi, diệp hạ châu tươi, củ móp gai tươi, cỏ mực khô. Trong bài thuốc
này có hai vị thuốc là diệp hạ châu và cỏ mực đã được nghiên cứu khá
nhiều bởi các nhà khoa học trong và ngoài nước về hiệu quả bảo vệ gan,
chống oxy hoá. Nếu muốn sử dụng cây cỏ thiên nhiên để bảo vệ gan, chỉ
nên sử dụng riêng rẽ từng vị thuốc (diệp hạ châu hoặc cỏ mực) thay vì sử
dụng một công thức nhiều thành phần chưa rõ hiệu quả phối hợp. Dựa vào
kinh nghiệm sử dụng ở nhiều quốc gia và kết quả nghiên cứu về dược lý
hoá học của sakê, lời khuyên cần thiết cho mọi người là chỉ nên dùng
trái sakê để chế biến thành các món ăn chín, việc sử dụng các bộ phận
khác của cây sakê trên người bệnh phải hết sức thận trọng và cần tham
khảo ý kiến của bác sĩ điều trị.
PGS.TS.DS Nguyễn Phương Dung Trưởng khoa Y học cổ truyền kiêm trưởng bộ môn Bào chế đông dược, đại học Y dược TP.HCM
Theo nguồn: tinnhanhmoitruong.vn
|
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét