Theo đề án bảo vệ môi trường làng nghề đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt , đến năm 2015 , cơ quan chức năngvà chính quyền các địa phươngphải xử lí triệt để ô nhiễmtại 47 làng nghề ô nhiễmmôi trường đặc biệt nghiêm trọng; đồng thời thanh tra , kiểm tra100% cơ sở sản xuất thuộc nhóm tái chế giấy , kim loại, nhựa , nhôm , giết mổ , chế biến gia súc , thủy sản... Gây ô nhiễmmôi trường nghiêm trọng hoạt động trong các làng nghề , buộc cơ sở vi phạm khắc phục hậu quả và lập kế hoạch di dời cơ sở sản xuất vào khu , cụm công nghiệp hoặc yêu cầu chuyển đổi sản xuất.
Tình trạng ô nhiễmmôi trường tại các làng nghề ở Việt Nam đã ở mức “báo động đỏ”. Kéo theo nó là những hệ lụy ảnh hưởng không chỉ đến hoạt động sản xuất mà còn gây tổn hại đến sức khỏe người dân.
Đến năm 2020 , tiếp tục xử lý ô nhiễmtại 57 làng nghề ô nhiễmmôi trường nghiêm trọng theo danh mục do Bộ Tài nguyên - Môi trường xác định; triển khai , nhân rộng các mô hình xử lý ô nhiễmmôi trường làng nghề trên phạm vi cả nước...
Tình trạng ô nhiễmmôi trường tại các làng nghề ở Việt Nam đã ở mức “báo động đỏ”. Kéo theo nó là những hệ lụy ảnh hưởng không chỉ đến hoạt động sản xuất mà còn gây tổn hại đến sức khỏe người dân.
Theo thống kê của Hiệp hội làng nghề Việt Nam , nước ta có khoảng 2.800 làng nghề trong đó có 240 làng nghề truyền thống , giải quyết việc làm cho hơn 11 triệu lao động. Có đến 90% trong tổng số các làng nghề vi phạm pháp luật về môi trường.
Trung bình mỗi ngày , các hộ làm nghề thải ra từ 300 đến 500 tấn bã , hơn 15.000 m3 nước thải , hàng trăm tấn thải rắn , chứa các chất gột rửa hóa học qua quá trình phân hủy tạo ra những mùi hôi thối nồng nặc.
Đó tình trạng hàng nghìn làng nghề ở Việt Nam đang vướng phải nghịch lý giữa sự phát triển và vấn đề môi trường. Ở rất nhiều làng nghề , các chỉ số về ô nhiễm môi trường đã vượt quá mức quy chuẩn cho phép hàng chục lần. Đầu tiên , người dân ở chính các làng nghề phải gánh chịu những hậu quả do mình gây ra. Nhận thức được điều đó nhưng để giải quyết bài toán này không phải chuyện dễ dàng.Nguyên nhân là các cơ sở sản xuất , hộ gia đình chỉ chú ý đến việc tăng doanh thu , mặt hàng mà thiếu quan tâm công việc bảo vệ môi trường.
Tại khu vực sản xuất cũng như cống rãnh ở các làng nghề chế biến nông sản trên địa bàn huyện Quốc Oai , Hoài Đức , Đều có lượng chất thải lớn , mùi khó chịu nồng nặc , nhất là khi thời tiết nắng nóng và tắc nghẽn cục bộ khi trời mưa.
Có thể nói , nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường làng nghề là do ý thức người dân. Nhiều người biết rõ mức độ nguy hiểm của việc gây ô nhiễmnhưng vẫn vi phạm , trong khi đó , cơ quan quản lý nhà nước lại chưa chú trọng việc kiểm tra, xử lí , nếu không nói là thiếu bổn phận đối với công tác này.
Một nguyên nhân khác là nguồn kinh phí đầu tư cho công tác khắc phục ô nhiễmmôi trường làng nghề còn hạn chế , đa phần cơ sở sản xuất , hộ gia đình không có kinh phí đầu tư cho hệ thống xử lí nước thải , khí thải , thu gom phân loại chất thải rắn... Bên cạnh đó , thiết bị , công nghệ sản xuất ở các làng nghề vẫn lạc hậu, mặt bằng thì chật hẹp...
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do quy mô sản xuất trong các làng nghề là các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất , gia công hàng thủ công mỹ nghệ truyền thống ở địa bàn nông thôn hướng đến nhỏ , chủ yếu là quy mô hộ gia đình; công nghệ sản xuất và thiết bị phần lớn ở trình độ lạc hậu, chắp vá , chưa được đầu tư đồng bộ , hồ hết các cơ sở sản xuất trong làng nghề chỉ chú trọng sản xuất , kinh doanh vấn đề thu gom xử lí chất thải , khói bụi độc hại , nước thải của các làng nghề chưa được quan tâm đúng mức.
Vì vậy , để giải quyết ô nhiễmmôi trường làng nghề cần một giải pháp tổng thể nhằm phòng ngừa , giảm thiểu ô nhiễm, nâng cao năng lực quản lý... , trong đó quan trọng nhất là người dân làng nghề phải tự ý thức và có bổn phận trong việc bảo vệ môi trường.
Kết quả khảo sát tại 52 làng nghề điển hình trong cả nước cho thấy , có đến 46% số làng nghề có môi trường ( không khí, nước , đất hoặc cả ba dạng trên ) bị ô nhiễmnặng và có 27% ô nhiễmvừa. Bây giờ , ô nhiễmmôi trường ở các làng nghề vẫn tiếp tục có những biến diễn phức tạp.
Kết quả quan trắc môi trường không khítại 46 làng nghề thuộc các lĩnh vực dệt nhuộm , sản xuất hàng mỹ nghệ , chế biến lương thực-thực phẩm , luyện kim-cơ khí của Cục kiểm tra ô nhiễm( Tổng cục Môi trường ) mới đây cũng cho thấy 45/46 làng nghề ( chiếm 97 , 8% ) có định mức quan trắc chất lượng không khívượt quy chuẩn cho phép từ 1 , 1-4 , 3 lần , ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe người dân.
Theo đó , chúng tôi cần quy hoạch lại với những giải pháp cụ thể cho từng loại làng nghề; đưa công nghệ kỹ thuật vào sản xuất; xây dựng hệ thống xử lí nước thải và chất thải đáp ứng các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường.
Các chính sách và hệ thống pháp luật cũng cần tiếp tục xây dựng và tiếp tục hoàn thiện để tạo cơ sở hành lang pháp lý trong việc bảo vệ môi trường. Ngoài ra, chúng tôi nên phát triển bền vữngcác làng nghề cũng như làm cơ sở ưu tiên phát triển xanh , gắn các mục tiêu phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường sống.
Theo nhận định của các chuyên gia môi trường , Việt Nam là một trong những nhà nước đang phải đối diện với rất nhiều thách thức liên quan đến vấn đề ô nhiễmvà suy thoái môi trường. Trong đó , ô nhiễm làng nghề là tác nhân chính hủy hoại môi trường và đe dọa tới sức khỏe của cộng đồng dân cư.
Đến năm 2015 , các Địa phương trên cả nước cần tiếp tục triển khai xử lí ô nhiễmmôi trường tại các làng nghề có mật độ ô nhiễmcao; khẩn trương đưa các làng nghề gây ô nhiễmmôi trường trầm trọng vào các cụm công nghiệp làng nghề đã được quy hoạch , góp phần cải thiện môi trường , nâng cao sức khỏe người dân ở các làng nghề và người dân.
Giải quyết vấn đề môi trường làng nghề cần có sự kết hợp của các cấp , các ngành và cả người dân trong làng nghề. , bên cạnh đó cần có các quy định về bảo vệ môi trường làng nghề , trong đó nêu rõ bổn phận của từng ngành , Địa phương trong quản lý.
Đồng thời hoàn thiện các hệ thống văn bản về bảo vệ môi trường làng nghề như đánh giá tác động môi trường và cam kết bảo vệ môi trường đối với làng nghề; lồng ghép bảo vệ môi trường làng nghề vào tiêu chuẩn mục tiêu nhà nước xây dựng nông thôn mới và chiến lược , quy hoạch , kế hoạch phát triển của địa phương.
Hoàn thiện bộ máy quản lý môi trường cấp phường , xã , thị trấn và coi đây là hệ thống quản lý môi trường hiệu quả tại các làng nghề gắn liền để duy trì và phát triển nghề truyền thống trong thời kỳ công nghiệp hóa , hiện đại hóa , các làng nghề đã thành lập hiệp hội làng nghề nhằm tập hợp thu hút những người làm nghề cùng chung tay gây dựng để làng nghề ngày một phát triển.
Do vậy , việc quan trọng của ngành tài nguyên và môi trường , Ủy ban quần chúng các thành phố cần phải siết chặt công tác quản lý , ngăn chặn kịp thời các vấn đề môi trường cấp bách trong thời kì tới.
Cùng với đó , tăng cường công tác bảo vệ môi trường tại các khu công nghiệp , cụm công nghiệp , đặc biệt tập trung khắc phục ô nhiễm, cải thiện môi trường nông thôn , làng nghề hiện nay.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét